Walerian Charkiewicz (szerzej tego autora przedstawiłem w notce, do której link poniżej)
https://www.salon24.pl/u/dawidowicz/585137,zolnierz-spod-monte-cassino
napisał do redaktora „Wiadomości” londyńskich (Nr 210/211 z 16 kwietnia 1950 r.) list (opublikowany w dziale: Korespondencja, który to list uzupełniłem linkami do zasobów w sieci oraz przypisem).
W liście tym było, co następuje:

W artykule Stefana Badeniego pt.: „ Mikołaj I a kościół katolicki” („Wiadomości” nr 205 z 1950 r.) przeczytałem m. in.:
„ … niejedno przemawia za tym że Aleksander zamierzał przejść na katolicyzm wieńcząc tym aktem kolejność tylu przemian w swym niedługim życiu. Śmierć przerwała rokowania, dokumenty mogące wyjaśnić zagadkę zniszczył jego brat i następca.”

Ta krótka wzmianka zasługuje na komentarz. Otóż sprawa stosunku cara Aleksandra I jest dostatecznie wyjaśniona wskutek tego, że pewne dokumenty ocalały, że zostały zbadane i ogłoszone na łamach „Przeglądu Współczesnego” około roku 1930.

Aleksander nie tylko zamierzał, ale postanowił przejść na katolicyzm i wysłał specjalnego posła do Watykanu, by omówić szczegóły ceremoniału. Najbliższym doradcą cara w tych sprawach oraz jego przewodnikiem duchowym był dominikanin O. Faustyn Ciecierski, przeor dominikanów wileńskich przed laty jeden z głośnych bohaterów tzw. „Assocjacji Wileńskiej”, która przemycała młodzież wojskową i studentów do legionu gen. Dąbrowskiego.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Faustyn_Ciecierski

W jaki sposób ten ksiądz ex-skazaniec zbliżył się do cara, trudno orzec, dość że zbliżył się i stał się jego zaufanym w tak ważnej sprawie. Będąc przeorem w Wilnie prowadził on kronikę konwiktu i tam, choć lakonicznie ale dokładnie zapisywał, kiedy i gdzie spotkał się z carem i jak rozwijała się sprawa nawrócenia cara. Kronika ta po kasacie zakonu dominikanów w Wilnie trafiła do biblioteki uniwersyteckiej, później publicznej, i znów uniwersyteckiej, i leżała tam nieczytana w dziale rękopisów. Natknął się na nią całkiem przypadkowo wileński szperacz-amator Euzebiusz Łopaciński, a gdy się przekonał że znalazł pierwszorzędny dokument, przekazał go prof. Januszowi Iwaszkiewiczowi, który opracował go i ogłosił drukiem.

[„Przegląd Współczesny”, Nr 135-136 (lipiec-sierpień 1933); Janusz Iwaszkiewicz: „Z ostatnich tygodni życia Aleksandra I” (str. 120-134) - przypis mój]
http://mbc.malopolska.pl/dlibra/publication/44073?tab=1

https://pl.wikipedia.org/wiki/Euzebiusz_%C5%81opaci%C5%84ski

https://pl.wikipedia.org/wiki/Janusz_Iwaszkiewicz

Dziś możemy z pewnością twierdzić, że gdyby nie przedwczesna śmierć w Taganrogu, w Petersburgu zasiadłby na tronie car-katolik.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Aleksander_I_Romanow

A może trzeba powiedzieć inaczej: aby nie zasiadł na tronie carów katolik, nastąpiła przedwczesna śmierć Aleksandra.

(…)

******

Wykaz moich notek na portalu "Szkoła Nawigatorów" pod linkiem:

http://stanislaw-orda.szkolanawigatorow.pl/troche-prywaty      

	stanislaw-orda
	24 maja 2019 23:42