Kanikuła, upały, remont w domu i takie tam różne. Nie bardzo jest czas na pisanie czegoś własnego.

W ramach lekkiej przerwy proponuję, jako zdeklarowany rusofil literacki, próbkę twórczości jednego z czołowych satyryków literatury rosyjskiej. Tym razem jest nim Michał Zoszczenko.
Michaił  Zoszczenko  (Михаил Михайлович Зощенко)
https://pl.wikipedia.org/wiki/Michai%C5%82_Zoszczenko

Opowiadanie, które zamieszczam, uważam za jedno z bardziej zabawnych, a po prawdzie najbardziej je lubię, chociaż jest to, jak wiadomo,  kwestią gustu.

Oryginalny tytuł opowiadania brzmi: Arystokratka i przedstawia epizod z Moskwy 1923 roku.

Opowiadanie zaistniało w języku polskim (bodaj po raz pierwszy) w tomie opowiadań i opowieści Michała Zoszczenki  pod tytułem Punkt widzenia;  (edycja: Czytelnik, Warszawa 1985;   tłumaczenie
z jęz. rosyjskiego:  Eugenia  Siemaszkiewicz i Seweryn Pollak).

Ja przetłumaczyłem tekst opowiadania z rosyjskiego oryginału, i nie upieram się, że akurat moja wersja przekładu jest lepsza od innych. Choć uważam, że nie jest również gorsza.
 

******

Ja, braciszkowie, nie lubię bab strojnych w kapelusze. Gdy taka baba nosi kapelusz, bawełniane pończoszki, pieseczka na ręku, na dodatek ma złoty ząb, to dla mnie wcale nie baba, ale pusta przestrzeń.

Swego czasu zawracałem sobie głowę taką właśnie arystokratką. Spacerowałem z nią i nawet zaprowadziłem do teatru. I w teatrze ona zademonstrowała całą swoją arystokratyczną naturę.

Pierwszy raz zobaczyłem ją na zebraniu mieszkańców naszej kamienicy. Zebraliśmy się na podwórzu, patrzę, stoi taka jedna ważniara. Ma bawełniane pończoszki i złoty ząbek.

— Pod jakim numerem mieszkacie, obywatelko - pytam.

— Pod siódmym – odpowiada.

— Bardzo proszę – mówię – mieszkajcie sobie.

Z miejsca mi się spodobała. Zacząłem częściej zachodzić pod numer siódmy. Niekiedy jako osoba urzędowa.

--- Powiedzcie, obywatelko, jak u was mają się sprawy w odniesieniu do instalacji wodociągowej oraz kanalizacyjnej. Wszystko działa należycie?

— Tak, działa – odpowiada.

Po czym otula się flanelowym szalem i więcej ani mru-mru. Strzyże tylko oczami i błyska złotym zębem.

Zachodziłem tak do niej bodaj przez miesiąc, aż najwidoczniej przywykła, bo zaczęła odpowiadać pełnym zdaniem:
- Instalacja wodociągowa i kanalizacyjna działa poprawnie, bardzo dziękuję, Grigoriju Iwanowiczu.

Stopniowo znajomość stawała się bardziej zażyła, bo zaczęliśmy spacerować po mieście. Wychodzimy na ulicę, а ona życzy sobie, aby prowadzić ją pod rękę. Brałem ją pod rękę i ciągnąłem się przy niej jak szczupak na wędce. Nie miałem pojęcia o czym z nią rozmawiać, na dodatek głupio mi było przed przechodniami.

Ktoregoś razu tak mnie podsumowała:
— Po co mnie pan wciąż ciąga po ulicach, aż mi się w głowie od tego kręci. Pan, jako osoba nieżonata i urzędowa mógłby, na przykład, zaprosić mnie do teatru.
— Mogę  -  mówię.

I akurat na następny dzień zakładowa organizacja partyjna rozdawała bilety do opery. Dostałem  jeden bilet, drugi podarował mi ślusarz Waśka.

Nie spostrzegłem, że bilety są na różne miejsca, mój na parterze, a Waśki na najwyższej galerii.

Poszliśmy więc do opery. Zajęliśmy miejsca zgodnie z biletami. Ona na mój parterowy, a ja na Waśki. Siedzę jak na czubku drzewa i za cholerę nic nie widzę. A gdy wychylę się przez barierkę, widzę ją. Chociaż też ledwo-ledwo.  

Wynudziłem się setnie i zszedłem na dół. Akurat była przerwa. A w przerwie spotkałem ją, spacerującą.

— Pozdrawiam obywatelkę.

—  Nawzajem – odpowiada.

— Ciekawe - mówię - czy  poprawnie działa tu wodociąg?

—  Nie wiem - rzuca krótko i drałuje w kierunku bufetu. A ja za nią. Ogląda ladę w bufecie. Na ladzie zaś taca, a na tej tacy ciastka.

Jak jakiś gęsior, czy jakiś niedorżnięty burżuj, kręcę się przy niej, po czym deklaruję:

— Jeśli, - mówię, - macie ochotę zjeść jedno ciastko, to proszę się nie krępować, ja zapłacę.

— Merçi  -  odpowiada

I lubieżnym chodem błyskawicznie dopada do lady i łapie ciastko z kremem. I równie błyskawicznie je pożera. A w kieszeni pieniędzy mam tyle co kot napłakał. Może wystarczy z trudem na trzy ciastka. Ona zajada, a ja nerwowo szacuję palcami swoje zasoby kapitałowe po kieszeniach. А tam straszna mizerota. Zjadła to z kremem i natychmiast cap za drugie, że aż jęknąłem. Ale milczę bohatersko. Ogarnęła mnie jakaś burżujska ambicja, no bo co to za kawaler, szpanuje się na operę, a nie stać go na ciastko.

Chodzę wokół niej niczym kogut, a ta wdzięczy się cała rozchichotana.

Wreszcie powiadam:
— Wygląda na to, że antrakt już się skończył.  Chyba był dzwonek na przedstawienie.

Ona na to:
— Nie było dzwonka.

I sięga po trzecie.
Mówię:
— Nie przesada tak na pusty żołądek, może przecież zemdlić?

Ona na to:
— A gdzieżby zaś, przyzwyczajona jestem.

Po czym bierze się za czwarte. Aż mi krew uderzyła mi do głowy.
 Odłóż z powrotem!  - wrzasnąłem.

Przestraszyła się i ze zdziwienia otwarła usta. A w ustach ząb błyszczy. Poniosło mnie niczym konia  zaciętego batem po podogoniu. Tak czy owak, i tak już z nią dłużej nie pochodzę.

— Odłóż - drę się - do ciężkiego diabła!

Odłożyła, a ja pytam bufetowego:

— Ile się należy za trzy zjedzone ciastka?

Bufetowy jakby nie dosłyszał, albo udaje głupiego:

— Od was należy się za skonsumowane cztery ciastka.

— Jak to - mówię - za cztery? Przecież czwarte leży na tacy?

— Niestety - odpowiada bufetowy - bo choć ono na tacy, to jest nadgryzione i znać wciśnięty ślad po palcu.

— Żartujecie - idę w zaparte - gdzie nadgryzione? To tylko wasza wybujała fantazja.

Bufetowy zachowuje spokój, choć zaczyna niebezpiecznie blisko mojej gęby wymachiwać rękami.

Oczywiście, zrobiło się spore zbiegowisko. Gapie wymieniają się ekspertyzami. Jedni twierdzą - nadgryzione, a inni - że nie.

Wywróciłem wszystkie kieszenie, wysypując na podłogę całość zawartego tam badziewia. Ludzie śmieją się w głos, a mnie bynajmniej nie do śmiechu. Desperacko przeliczyłem pieniądze. Wystarczyły akurat na cztery ciastka. I po jakiego czorta zrobiłem z siebie widowisko?

Zapłaciłem i zwracam się do damy:
--- Możecie dojeść, obywatelko. Zapłacone.

А ona nie chce. Widocznie wstyd jej dojadać.

Jakiś łobuz się napatoczył i mówi: 
--- Nie szkodzi, ja dojem.

I bydlak dojadł. Za moją krwawicę.

Poszliśmy na salę widowiskową i dotrwaliśmy do końca opery. Wracamy do domu. Przy bramie ona zwraca się do mnie w swojej arystokratycznej manierze:
— Dość obrzydliwie pan się zachował. Jeśli nie ma się pieniędzy, dam się nie zaprasza.

Odpowiedziałem:
— Za przeproszeniem obywatelki, ale pieniądze szczęście nie dają.

I w taki sposób rozstaliśmy się.

Od tej pory nie podobają mi się arystokratyczne maniery.

 

******

Wykaz wszystkich moich notek na portalu "Szkoła Nawigatorów" pod linkiem:

http://stanislaw-orda.szkolanawigatorow.pl/troche-prywaty      

 

 

---

tagi:

	stanislaw-orda
	21 lipca 2021 13:59

42     1745    6 zaloguj sie by polubić