W moim tłumaczeniu tekst Pawła Tarasienko, z-cy redaktora działu zagranicznego dziennika moskiewskiego „Kommiersant” (Коммерсантъ - Rynkowiec) o tym, czy Wenezuela zastąpi relacje z Rosją relacjami z USA.
 https://pl.wikipedia.org/wiki/Kommiersant

Tekst ukazał się na stronie fundacji Carnegie Endowment for International Peace (z siedzibą centrali w Waszyngtonie, Mass., USA) z datą 30 listopada br., czyli jest „pierwszej świeżości”.
https://carnegieendowment.org/

Od siebie dodałem nieco przypisów i linków.

******

Prezydent Maduro prawdopodobnie nadal będzie zachwycał Moskwę antyamerykańską retoryką o tym, jak zachodnia hegemonia staje się przeszłością. Ale w rzeczywistości ta retoryka nie zapobiegnie odnowieniu przez Wenezuelę współpracy gospodarczej z USA, ani osłabieniu realnych więzi z Rosją.
(Nicolas Maduro Moros – prezydent Wenezueli od 2013 r.; poprzednikiem na tym urzędzie był Hugo Raphael Chávez Frias, zm. w 2013 r. --  przypis S.O.)

Przyjaźń między Rosją a Wenezuelą, jej kluczowym sojusznikiem w Ameryce Południowej, przechodzi najpoważniejszą próbę od 20 lat. Decyzja amerykańskiego ministerstwa skarbu o zezwoleniu amerykańskiej kompani naftowej  CHEVRON na wydobycie ropy w Wenezueli jest wyraźnym dowodem na reset w stosunkach między Caracas a Waszyngtonem, jako skutek rosyjskiej operacji wojskowej na Ukrainie.

Wenezuelski przywódca Nicolas Maduro niespodziewanie znalazł się w roli beneficjenta działań wojennych na dalekim wschodzie Europy. Amerykańskie sankcje przeciwko jego reżimowi nie przyniosły rezultatów, zatem Waszyngton, porzuciwszy ultimatum, znajduje się obecnie w roli petenta.

Oczywiście, nawet całkowite zniesienie sankcji raczej nie zmusi Maduro do porzucenia antyamerykańskiej retoryki, która tak bardzo łechce kierownictwo na moskiewskim Kremlu. W praktyce jednak nie przeszkodzi to Wenezueli w otrzymaniu dywidend politycznych oraz gospodarczych przy odmrożeniu relacji  z "imperium zła". Mentor Maduro, Hugo Chávez,vw swoim czasie opanował do perfekcji takie zaklęcia z retoryki.

Przyjaźń w retoryce

Od chwili podjęcia działań wojennych wobec Ukrainy władze rosyjskie nie ustają powtarzać, że większość państw świata popiera, a przynajmniej rozumie motywy ich działań. Jednak faktycznych zwolenników Rosji jest na świecie mało, zaś Wenezuela byławśród nich jednym z ostatnich.

Maduro wielokrotnie oskarżał Zachód o celową eskalację konfliktu, aby "rozczłonkować i zniszczyć" Rosję. Nazwał zachodnie sankcje wobec Moskwy "szaleństwem", a ukraińskie przywództwo "neofaszystowską elitą" i zgodził się z wieloma innymi tezami rosyjskiej propagandy. Wenezuela nigdy nie wystąpiła przeciwko Rosji podczas głosowań ONZ nad potępiającymi ją rezolucjami. Ale to z powodu, że Boliwariańska Republika Wenezueli jest w praktyce pozbawiona prawa głosu ze względu na swoje ogromne zadłużenie z tytułu  składek należnych do kasy ONZ.

Wiosną Maduro zadzwonił do Putina, by omówić „przeciwdziałanie kampanii kłamstw i dezinfor- macji uruchomionej przez kraje zachodnie". A latem, na forum ekonomicznym w Petersburgu, wiceprezydent Wenezueli Delcy Rodriguez powiedziała, że sankcje "otwierają dla nas nowe horyzonty", przy czym ich zakres będzie przedmiotem dwustronnych rozmów komisji między- rządowej obu krajów, które odbędzie się w połowie grudnia 2022 r. w Caracas.
(Delcy Eloína Rodríguez Gómez  -  v-ce prezydent od 2018 r.;  -  przypis S.O.)

Na potwierdzenie tej retoryki we wrześniu wysłano do Rosji pierwszy transport wenezuelskich awokado, a rosyjscy turyści zostali zwabieni na wakacje do Wenezueli. Na wyspie Margarita, jednym z niewielu stosunkowo bezpiecznych miejsc w kraju, pojawiły się nawet tabliczki informacyjne w języku rosyjskim.

Nie zapomniano o tradycyjnych sferach współpracy - zwłaszcza wojskowo-technicznej. W tej chwili są to jednak głównie usługi posprzedażowe, natomiast nowe projekty (np. budowa zakładu do produkcji AK-103 i amunicji) zostały odłożone w czasie z powodu ograniczeń wynikających z sankcji. Potwierdzeniem bliskości obu krajów miało być również goszczenie etapu ulubionego pomysłu rosyjskiego Ministerstwa Obrony, czyli Międzynarodowych Igrzysk Armii w Wenezueli w sierpniu bieżącego roku.

Życie pod sankcjami

Wszystko to nie oznacza jednak, że Wenezuela jest skazana na przyjaźń z Rosją. Historia pokazuje, że USA nadal pozostają kluczowym partnerem, czy to jako wróg, czy jako lepszy przyjaciel. Wenezuela stała się głównym dostawcą amerykańskiej ropy w latach dwudziestych XX wieku, a podczas II wojny światowej zaspokajała w dużej mierze potrzeby energetyczne USA i innych sojuszników z koalicji antyhitlerowskiej.

Nawet Hugo Chavez umiejętnie łączył ostrą antyamerykańską retorykę z aktywną wymianą handlową ze Stanami Zjednoczonymi, dzięki czemu wenezuelska gospodarka rosła o blisko 10 procent rocznie. Dopiero druga fala nacjonalizacji w 2007 r. okazała się fatalnym błędem, który dotknął filie zachodnich koncernów naftowych. Retorsje w postaci sankcji, nieudolne zarządzanie przemysłem i gwałtowny spadek cen ropy pogrążyły Wenezuelę w bezprecedensowej zapaści społecznej i gospodarczej.

Wybory prezydenckie w 2018 r. ostatecznie sprowadziły kraj do pozycji  pariasa. Zachód nie uznał reelekcji Maduro, popierając jego rywala Juana Guaido, który ogłosił się tymczasowym prezydentem.
(Juan Gerardo Guaidó Márquez  - uznawany przez „Zachód” p.o. prezydenta Wenezueli; -  przypis S.O.)  

Z powodu zaostrzenia amerykańskich sankcji naftowych Wenezuela straciła blisko 90 procent dochodów z eksportu, a w odwecie zamrożono amerykańskie aktywa państwowego koncernu naftowo-gazowego PDVSA (7 mld USD).
(PVD SA - Petróleos de Venezuela, S.A.; wenezuelskie  państwowe przedsiębiorstwo naftowe  -  przypis S.O.)

Mało kto miał wówczas wątpliwości, że Maduro jest skazany na rychłą zagładę. Jednak jego reżim się utrzymał. Dotknięci sankcjami kleptokraci nie zbuntowali się, jak oczekiwano w Waszyngtonie, ale przeciwnie, zjednoczyli się wokół swojego lidera w obliczu presji północnoamerykańskich imperialistów, którzy ingerowali w ich pieniądze i władzę.

Chavistas  (nominanci Hugo Chaveza  -  przypis S.O. ) zatrzymali w swoich rękach wszystkie dźwignie realnej władzy, obarczając odpowiedzialnością za wywołanie w kraju monstrualnej biedy autorów nałożenia „bezprawnych jednostronnych sankcji".

Tymczasem wenezuelska gospodarka stopniowo się restrukturyzowała i zaczęła omijać amerykański system finansowy (tj. rozliczenia w USD - przypis S.O.). Chiny, Indie, Iran, Rosja i Turcja stały się głównymi partnerami naftowymi. Wenezuelczycy łagodzili ryzyko wtórnych sankcji, rozwijając wielopoziomowe schematy zaopatrywania w ropę.

Jednym z epizodów restrukturyzacji systemu było przeniesienie europejskiego biura PDVSA z Lizbony do Moskwy. Tak więc do końca 2019 r. USA uznały „rosnącą zależność PDVSA i reżimu wenezuelskiego od Rosji, rosyjskiego rządu i kompanii ROSNIEFT". Ten rosyjski koncern stał się jednym z największych inwestorów w Wenezueli i aktywnie poszukiwał i wydobywał tam ropę (wraz z PDVSA). Jednak już w 2020 r.  Rosnieft zapowiedział, że przestanie pracować z powodu sankcji amerykańskich . Firma sprzedała swoje wenezuelskie aktywa rosyjskiemu Zarubieżnieft, specjalnie utworzonej w tym celu spółce państwowej. Wiosną 2022 r. pięć spółek joint venture z jej udziałem produkowało 125 tys. baryłek dziennie.
https://en.wikipedia.org/wiki/Zarubezhneft

Wszczęcie na większą skalę działań wojennych na Ukrainie wywróciło sytuację do góry nogami. Maduro nagle przestał być traktowany jak parias i spotkał się w Egipcie z Johnem Kerry, byłym sekretarzem stanu i specjalnym wysłannikiem USA ds. klimatu i generalnie wydawał się potrzebować Amerykanów niemal bardziej niż oni jego.

Walka z dochodami z rosyjskiej ropy zmusiły USA do szukania innych jej źródeł, dlatego Wenezuela była naturalnym wyborem. Amerykańskie rafinerie na wybrzeżu Zatoki Perskiej nie są właściwie przystosowane do lekkiej ropy łupkowej, zaś ciężka ropa wenezuelska jest dla nich idealna, gdyż jej właściwości są podobne do rosyjskiej ropy  „Ural”. Nie dziwi zatem fakt, że po nałożeniu sankcji na Wenezuelę, ropa rosyjska szybko zajęła jej miejsce.

W 2021 roku rosyjskie dostawy stanowiły 8,0% importu ropy naftowej do USA, co stawiało Rosję na drugim miejscu za Kanadą. Nie trwało to jednak długo i obecnie wenezuelska ropa zdaje się triumfalnie wracać do USA.

Wielkoduszność Maduro

Jeszcze w marcu br. amerykańska delegacja rządowa odwiedziła Wenezuelę. Oprócz zwolnienia z aresztu dwóch obywateli USA, Amerykanie sprawdzali, czy Caracas jest gotowe zdystansować się od Moskwy. Już wtedy Maduro nie ukrywał zadowolenia z wyniku spotkania. A w czerwcu kontakty przyniosły pierwsze owoce: USA zezwoliły włoskiemu ENI i hiszpańskiemu REPSOL na wznowienie dostaw wenezuelskiej ropy do Europy. Z kolei Departament Skarbu USA wydał 26 listopada  br. licencję upoważniającą amerykański CHEVRON i jego spółki zależne do produkcji ropy i produktów naftowych w Wenezueli i wysyłania ich do USA. Chevron produkuje tam obecnie około 50 000 baryłek dziennie, a liczba ta może w najbliższych miesiącach osiągnąć 100 000 baryłek, a następnie  220 000 baryłek w ciągu dwóch lat.

W upoważnieniu znalazło się  kilka zastrzeżeń, w tym zabraniające Chevronowi płacenia podatków rządowi wenezuelskiemu. Niemniej nastąpiłą zmiana dotychczasowego paradygmatu, jako że USA po raz kolejny wróciły do współpracy z krajem kontrolowanym przez "dyktatora Maduro". Jednocześnie nadal nie uznają go za prawowitego przywódcę. Ale Maduro, mimo ostrej retoryki, nigdy definitywnie nie zamknął drzwi przed "amerykańskimi imperialistami". Stanowisko Caracas zawsze było takie: "Mamy długie, stuletnie relacje naftowe z USA i to wina Waszyngtonu, że się zerwały. Kiedyś się pojawią, a my będziemy na to czekać.”

Wenezuela jest światowym liderem pod względem potwierdzonych rezerw ropy naftowej (303,5 mld baryłek).

W 1998 r. Wenezuela produkowała 3,5 mln baryłek dziennie, a w 2020 r. ledwo 380 tys. Teraz produkcja znów rośnie - w październiku wynosiła 717 tys. baryłek dziennie, a w ciągu najbliższych dwóch, trzech lat powinna osiągnąć 1,2 mln. Tym samym rosną dochody Wenezueli, choć powrót do poziomu z końca lat 90. zajmie siedem do ośmiu lat i nie mniej niż 250 mld USD na inwestycje w celu modernizacji istniejących instalacji i uruchomienia nowych ujęć wydobycia ropy.
Ale te pieniądze mogą się znaleźć. Zachód jest pewien, że jego relacje z Rosją już nigdy nie będą takie same, a to, co się obecnie dzieje, nie jest tylko chwilowym kryzysem, lecz decydującym rozłamem, który będzie trwał bardzo długo, o ile w ogóle uda się go przezwyciężyć.

Skazani na przyjaźń

Powrót Wenezueli do grona partnerów akceptowalnych przez Zachód znajduje się w pełnym toku. Rozmowy między władzami Wenezueli a opozycją zostały wznowione 26 listopada br. w Meksyku, a ich celem jest odblokowanie wenezuelskich aktywów w zachodnich bankach. Oczekuje się, że odblokowane środki (około 3 mld dolarów) zostaną przeznaczone na walkę ze skutkami kryzysu humanitarnego w tym kraju. Następnie będą rozwiązane kwestie losu więźniów politycznych i poszanowania wolności politycznych, co jest fundamentalnie ważne dla wyborów prezydenckich zaplanowanych na 2024 r.

Dla Maduro jest to sytuacja korzystna . Będzie mógł wytargować gwarancje bezpieczeństwa w zamian za zgodę na warunki opozycji
tj. Zachodu) w sprawie wyborów. Obietnica, że wybory będą uczciwe i przejrzyste nie będzie go nic kosztować, natomiast pozwoli  rozpocząć odmrażanie stosunków dyplomatycznych z Zachodem i znoszenie sankcji.

Biorąc pod uwagę ożywienie wenezuelskiej gospodarki, Maduro mógłby równie dobrze wygrać wybory w 2024 r. bez  uciekania się do nadużyć, ponieważ wenezuelska opozycja jest obecnie rozdrobniona i nie przedstawia poważnego zagrożenia dla reżimu. Natomiast jeśli kampania wyborcza nie potoczy się po jego myśli, Maduro może zawsze odstąpić od umowy z Zachodem, bo  niezależnie od tego jak wybory się skończą,  jego sytuacja nie będzie gorsza niż jest obecnie.

Także administracja obecnego prezydenta USA nie będzie miała problemu z przekonaniem obywateli oraz sojuszników, że trzeba coś zrobić z wysokimi cenami benzyny i że lepiej jest znieść sankcje, które nie są wszak wymierzone przeciwko Rosji, ale Wenezueli, której przywódcy są obwiniani jedynie o sfałszowanie wyników wyborów.

Maduro w dalszym ciągu będzie zachwycał Moskwę przemówieniami o tym, że hegemonia Zachodu staje się przeszłością, a na jej miejsce wyłonić ma się świat wielobiegunowy. Ale taka retoryka nie przeszkodzi mu w odbudowie współpracy gospodarczej z USA, ani osłabieniu więzi z Rosją.

W obecnych okolicznościach Moskwa nie ma możliwości, by przeciwdziałać zbliżeniu między USA a Wenezuelą. Może jedynie obserwować rozgrywające się wydarzenia, ograniczając się do tradycyj-nych oświadczeń o gotowości udzielania „pomocy w utrzymaniu konstruktywnej atmosfery wokół dialogu wszystkich wenezuelskich sił politycznych".

*********

Wykaz moich tekstów dotychczas opublikowanych na portalu "Szkoła Nawigatorów"
pod linkiem:

http://stanislaw-orda.szkolanawigatorow.pl/troche-prywaty

 

---

tagi: wenezuela i ropa naftowa 

	stanislaw-orda
	6 grudnia 2022 09:48

23     1410    4 zaloguj sie by polubić